Zabytki Nowej Huty - nie socrealistyczne!

in TravelFeed2 years ago

Read this post on TravelFeed.io for the best experience



Od kilku miesięcy zacieśniam relację z moim miastem.

To takie uczucie, gdy jesteś z kimś już kilkadziesiąt lat i wydaje ci się, że wszystko o tej osobie wiesz. Niby znasz, niby kochasz, ale codzienność jest taka zwyczajna, trochę nudna i przewidywalna.

Wystarczy jednak trochę podrążyć, postarać się odrobinę, poskrobać paznokciem zaschniętą farbę. Oczywiście to ryzykowne - nigdy nie wiadomo, co się spod niej wyłoni. Może to być dawno zapomniana fascynacja albo zbutwiałe drewno. Znów za daleko wchodzę w analogie, ale dzięki temu mnie samej łatwiej zrozumieć pewne zjawiska.

Zawsze lubiłam chodzić po mieście, wszędzie, ale od kilku miesięcy robię to wyjątkowo często. I czuję, jakbym go dopiero teraz na serio poznawała. Zaprzyjaźniam się z nim. Zaczynam się czuć swojsko w obcych mi dotąd rejonach. Poznaję nowe ulice, osiedla, kolekcjonuję zakątki. I to zarówno we własnej dzielnicy, jak i w tych po drugiej stronie miasta. Niby nic, a tak bardzo mnie cieszy.

Tak się chyba dba o relację, co nie?

Nawet z mojej Nowej Huty, na którą psioczyłam niedawno, że nudna, zawsze coś wycisnę. Mogę sobie na nią sarkać, ale i tak niezmiennie pozostaję jej fanką.

NH to nie tylko socrealizm starej części i nowe blokowiska, ale i relikty przeszłości. Pięknie się to uzupełnia. Można się zdziwić, że w dzielnicy z założenia robotniczej, przemysłowej, budowanej na ugorze; w tym sztandarowym dziele komunistów, znajduje się tyle zabytków.

Przejdźmy się na przykład do Mogiły. Nazwa łączy się z legendą o Wandzie, która nie chciała Niemca. Jak wiemy, nieszczęsna skoczyła z tego powodu do Wisły, a w miejscu w którym woda wyrzuciła jej ciało, usypano mogiłę - Kopiec Wandy. Pierwsze wzmianki o wsi Mogiła pojawiają się już w źródłach z XIII wieku, zapewne dlatego, że właśnie wtedy postanowili osiąść tu cystersi.

W 1949 roku na północne tereny Mogiły wjechał ciężki sprzęt - rozpoczęła się budowa Nowej Huty. Wkrótce potem wieś stała się oficjalnie częścią miasta. Przy ulicy Klasztornej, zaledwie dwadzieścia minut spacerem od centrum NH, znajdziemy ślady jej przeszłości.

Kościół św. Bartłomieja z XV wieku.

1635263678814.jpg

Na teren przykościelny wchodzimy przez drewnianą dzwonnicę, dobudowaną w połowie XVIII wieku. Pierwsze wrażenie - silny zapach starego drewna, nie do podrobienia!

1635263678830.jpg

Kościół został wybudowany w stylu gotyckim i choć był w XVIII wieku modernizowany, to nie naruszono jego zasadniczego układu. Największą ingerencją w bryłę było dobudowanie kapliczek bocznych, nadających jej kształt krzyża łacińskiego.

1635263678842.jpg

1635263678913.jpg

1635263678884.jpg

Na terenie przykościelnym znajdował się cmentarz, na którym chowano wiernych od XV do XIX wieku.

1635263678867.jpg

1635263678836.jpg

Niestety podczas mojej wizyty wnętrze było zamknięte, prowadzone są jakieś grubsze prace związane z systemem przeciwpożarowym.

Po drugiej stronie ulicy znajduje się opactwo Cystersów, wybudowane w XIII wieku.

Na jego teren wchodziłam niepewnie - nie wiedziałam, czy można ot tak sobie pochodzić po dziedzińcu i pozaglądać w zakamarki. Ale brama była otwarta, więc przyjęłam to za "tak".

Nie we wszystkie interesujące mnie miejsca udało mi się zajrzeć, na przykład bramy do przyklasztornego ogrodu, na terenie którego znajduje się m.in. widoczna poniżej dzwonnica, były zamknięte. Dopiero później doczytałam, że zwiedzanie ogrodu możliwe jest tylko w niedziele przez jedną godzinę, w sezonie letnim. Pewnie się tu jeszcze wybiorę :)

Na spokojnie za to obeszłam inne, dostępne kąty obszernego dziedzińca. Znalazłam tablicę z planem opactwa i objaśnieniem, co gdzie się znajduje.

1635263678807.jpg

1635263678793.jpg

1635263678783.jpg

Centrum kompleksu są bazylika i klasztor.

1635263678804.jpg

W ciągu ośmiu wieków opactwo przechodziło wiele zmian - najpierw rozbudowa, potem liczne modernizacje i przebudowy. Na dziedzińcu widać ślady tych modyfikacji.

Fragment starego muru.

1635263678770.jpg

1635263678776.jpg

1635263678756.jpg

W ciekawy sposób zaznaczono ślad rzeki Młynówki, która niegdyś tędy płynęła, napędzając przyklasztorny młyn. Wyłożono go kostką w innym kolorze. Gdybym nie obejrzała wcześniej planu, to mogłabym to przegapić.

1635263678773.jpg

1635263678731.jpg

1635263678745.jpg

W tym miejscu Młynówka wypływała poza mury - obeszłam potem klasztor od drugiej strony, żeby sprawdzić czy coś tam znajdę.

1635263678741.jpg

I znalazłam!

Teren był ogrodzony, ale zauważyłam pod murem interesujące pozostałości jakiegoś ustrojstwa (pomyślałam, że tutaj musiał stać młyn) i starą chatkę.

1635263678716.jpg

Chata jest w remoncie, a przypuszczenia okazały się słuszne. Według informacji z tablicy jest to dom młynarza Chwostka. Prace dopiero co ruszyły i potrwają aż dwa lata. No nic, poczekam :)

1635263678703.jpg

1635263678696.jpg

Rozmyślając o nieistniejącej rzeczce czułam, że coś mi dzwoni, tylko nie wiem gdzie. Po chwili przypomniałam sobie, że przecież miesiąc wcześniej zupełnie przypadkiem natrafiłam na ślad Młynówki, wracając z Rząski. To zupełnie inna część Krakowa i ciekawiło mnie, czy to była ta sama rzeka? Po rozpoznaniu tematu okazało się, że nie - zdaje się, że Młynówka to bardzo powszechna nazwa, którą nadawano rzekom lub kanałom zasilającym młyny. Niemniej temat Młynówki numer 1 jest bardzo ciekawy, więc na pewno do niego wrócę - jak tylko znajdę zdjęcia ;)

Dzień wciąż był jeszcze młody, więc przedłużyłam spacer o wypad do pobliskiego Lasku Mogilskiego.

Szłam wzdłuż murów opactwa, a następnie niemal wiejskimi w swym charakterze dróżkami - to wciąż Kraków!

1635263678692.jpg
1635263678686.jpg

O Lasku Mogilskim wspominałam już kiedyś. Choć niezbyt duży i poprzecinany alejkami, to w wielu miejscach zachował dzikość.

1635263678665.jpg

1635263678652.jpg

1635263678566.jpg

1635263678551.jpg

Życiodajne arterie lasu za nic mają asfalt. Są jak żyły widoczne pod skórą.

1635263678617.jpg

Na obrzeżach parku stoi urokliwa, drewniana kapliczka. Robi wrażenie starej, czym wpisuje się w historyczną spuściznę okolic, ale została zbudowana ledwie 35 lat temu.

1635263678607.jpg

Był dzień powszedni, pora około południowa i ani żywej duszy :) A nie, był pan w walcu, którym ubijał fragment świeżo wylanej asfaltem alejki. Poprzednią zjadł las :D

Do domu wracałam przez Plac Centralny, wpadłam na kawę do Awiteksu przy Alei Róż. Kiedyś przez te okna zaglądał Lenin. Tu wciąż czuć klimat epoki... tylko szklanki inne ;)

1635263678540.jpg


Szczegóły historyczne dotyczące kościoła i klasztoru zaczerpnęłam z oficjalnej strony opactwa Cystersów.


View this post on TravelFeed for the best experience.
Sort:  

Congratulations, your post has been added to Pinmapple! 🎉🥳🍍

Did you know you have your own profile map?
And every post has their own map too!

Want to have your post on the map too?

  • Go to Pinmapple
  • Click the get code button
  • Click on the map where your post should be (zoom in if needed)
  • Copy and paste the generated code in your post (Hive only)
  • Congrats, your post is now on the map!

This post has been manually curated by @bhattg from Indiaunited community. Join us on our Discord Server.

Do you know that you can earn a passive income by delegating to @indiaunited. We share 80 % of the curation rewards with the delegators.

Here are some handy links for delegations: 100HP, 250HP, 500HP, 1000HP.

Read our latest announcement post to get more information.

image.png

Please contribute to the community by upvoting this comment and posts made by @indiaunited.


The rewards earned on this comment will go directly to the person sharing the post on Twitter as long as they are registered with @poshtoken. Sign up at https://hiveposh.com.

wielkie dzięki za #mikrorajza. W głosowaniu @pl-travelfeed mocny kandydat na moje pkt, ale chyba przegra z @verticallife bo GSB to zbyt duży sentyment by racjonalnie oceniać posty

Przyjemność po mojej stronie!

zbyt duży sentyment by racjonalnie oceniać posty

Też tak głosuję :)

Congratulations @wadera! You received the biggest smile and some love from TravelFeed! Keep up the amazing blog. 😍 Your post was also chosen as top pick of the day and is now featured on the TravelFeed.io front page.

Thanks for using TravelFeed!
@pl-travelfeed (TravelFeed team)

PS: Have you joined our Discord yet? This is where over 1000 members of the TravelFeed come together to chat. Join us!