Navelstring

Daar sta ik dan, Operatie Kamer {OK} kostuum aan, prachtige bijpassende groene muts er bij op. Een schaar in mijn hand, met gebogen snijzijden. Iemand van het OK team wijst mij waar ik mag knippen. Het is geen lintje die ik mag doorknippen, wat dan weer iets opent. In dit geval is het een navelstring. Die eigenlijk al doorgeknipt was. Aan mij de eer om het in te korten. Huilen baby's daarom, vanwege het inknippen? En ik voel enige weerstand. Het knippen gaat stug, alsof ik door een stuk rubber of zoiets heen mag knippen. Het lukt evenwel en mijn maag draait daarbij ietwat.

Nog even bij haar Mama, onze dochter, het was via keizersnede, dus dan volgt er nog een afsluiting. Raar, samen met een verpleegster en pasgeboren dochter verlaat ik de OK. Het voelt onprettig mijn wederhelft zo achter te laten. De weg er naar toe ging anders dan verwacht. Geen thuisbevalling en twee weken later om elf uur 's avonds een keizersnede. Gelukkig kan dat en de zorg is prima. Er komt nog een spoed operatie tussendoor. De tijd begint te dringen. Alles is er klaar voor. Dan komt het moment. Ruggenprik, de hele boel, ook naar om te zien. En ik hoop dat het allemaal goed zal gaan, gelukkig zit er een groen scherm tussen ons en de operatie zelf. En ineens is ze daar dan, ons wondertje.

Wachten

Ze heeft alleen een mutsje op en komt op een weegschaal. Vind het fris, snap haar krijsen wel. Daarna luier om en kleertjes aan. "_Haar naam, is die al bekend?", vraagt de behulpzame verpleegster. "Ja, ze heet Sanne.", antwoord ik met een brede glimlach en dat komt vervolgens op kaartjes en wat niet meer. De aardige verpleegster verteld dat de afronding van de operatie ongeveer 20 minuten gaat duren. En even voel ik weer een knoop in mijn maag komen. Als alles maar goed komt. Nu Sanne voor de eerste keer kleertjes aan heeft en haar eerste luier onder, is ze rustig. Ze lijkt waar te nemen. Zal ook wel overweldigende indrukken geven. Zo zit je rustig in het donker, zo is er fel licht, geluid en beweging.

We gaan naar de kamer in het ziekenhuis. Daar ga ik op een stoel zitten en krijg Sanne op mijn onderarmen. Ze kijkt mij aan met haar mooie grote amandelvormige ogen. Wat een rust gaat hier van uit. En ik kijk even naar de klok en reken uit wanneer Bianca weer terug komt op de kamer. Dan begin ik zachtjes tegen Sanne te praten. Ze lijkt vol aandacht, haar ogen glanzen. En ik ben verwonderd. Daar is ze dan. Geen idee wat ik allemaal zeg tegen haar. Maar ze lijkt vol aandacht te blijven. "Mama komt er zo aan.", zeg ik waarschijnlijk meerdere keren tussendoor. Sanne blijft de rust zelve. En na ongeveer 20 minuten kan haar Mama haar eindelijk in haar armen sluiten. Zij blijven nog een tijdje samen in het ziekenhuis. Zelf ga ik later die nacht alleen naar huis.

Zo voelt dat dus

Even stel ik mij voor hoe een man tijdens de weeën van de vrouw bepaalde zaken beter voor zich kan houden. Proberen grappig te zijn door dan dingen te zeggen als: "Nou weet je hoe ik mij voel als ik ziek ben." Waarop zij dan zal antwoorden, zodra dat weer gaat: "Kom eens naast mij staan lieverd, nee nog dichterbij..." Waarop zij vervolgens vol in zijn familie juwelen grijpt en die stevig vast pakt. Vervolgens zal zij hem aankijken en met een gepijnigde grimas zeggen: "Iedere keer als ik nu een wee krijg, knijp ik net zo hard als de wee voor mij aanvoelt, probeer niet flauw te vallen."

Dat zal in het echt wel niet voorkomen, neem ik aan. Wel kreeg ik een boterham en mocht ik die opeten terwijl mijn wederhelft nuchter moest blijven. En ik weet niet of mannen dat ook wel allemaal zouden kunnen doorstaan hoor. Het schijnt inderdaad dat mannen gevoeliger voor lichamelijke pijn zijn dan vrouwen. Dus wellicht hebben mannen er ook echt meer last van als ze ziek zijn dan vrouwen. Of moeders voeden zoons anders op dan dochters. De waarheid zal wel ergens in het midden liggen. Dus gooien mannen elkaar van rijdende vrachtauto's om toch een beetje te kunnen ervaren hoe een kind baren voelt?

Het valt er af

In het begin zit er nog een stukje navelstreng vast aan de nieuw geborene. Na het wassen in het badje mag ook dat gedroogd worden. En dan is het nog nodig om met pure alcohol het rondom te deppen. Wattenstaafje, even dippen in de alcohol en dan deppen. Luier omdoen, makkie, het wordt routine. Al is de eerste keer dat er overal baby poep lijkt te gaan zitten wel een enorm leermoment. Tenminste, voor de onervaren vader, ook daar schijnen vrouwen heel gemakkelijk in te zijn. "Wat zeur je nou, je doet gewoon zo, zo en zo, klaar" Het lijkt bijna of het de dames hun aangeboren talent is. Al zal dat weer voor seksistisch door kunnen gaan bedenk ik mijzelf nu. Maar goed ik geloof toch niet in die 'gelijk zijn' onzin.

Ja, gelijkwaardig, dat absoluut en uniek. Maar ik zie echt duidelijk verschillen en daar kan ik prima mee leven. Afijn, een luier verschonen lukte mij al vrij snel. En in het badje doen, wel als de dood dat ons baby'tje zou breken bij het minste of geringste. Mijn fijne motoriek is nou niet echt zo geweldig namelijk. Zelfs mijn grove motoriek is noch wat aan de klunzige kant. En dan zit er ook nog zo'n langzaam drogend en krimpend stukje navelstring in de weg. Wat met de dag meer los ging zitten. Totdat het ineens helemaal los liet. "BIANCAAAAAAAAA, HELPPPPP...!!!", bleek overigens heel normaal te zijn. En daar kwam toen een mooie navel tevoorschijn.

Creatie moet wel een vrouw zijn

Kijk eens naar zoiets wonderbaarlijks als geboorte. Iedere vier weken is er een complete geboorteruimte klaar. Die vernieuwd zichzelf ook weer in 28 dagen. Dan is er een eisprong en is het vervolgens wachten op een eventuele bevruchting. Om enigszins beschikbaar te kunnen zijn piekt iedere man zo rond de twee dagen. Dat heeft ook nadelen. Want iedere twee dagen, ongeveer, zal een man wellicht ook de biologische drang voelen om zijn diensten als bevruchter aan te bieden. Terwijl bij haar de meest vruchtbare periode enkele dagen rondom de eisprong is.

Maar goed dat wij mensen ons gezonde verstand kunnen gebruiken, anders werd het al snel een enorme rotzooi. Waren wij enkel zoogdieren zonder verstand dan werd het echt een beestenboel. Mannen die elkaar bevechten om vrouwen die vruchtbaar zijn en dat ook met feromonen uitstoten en in gedrag laten merken. Vrouwen die elkaar aan de haren trekken omdat zij de eerste keuze van die ene man willen zijn. Je moet er toch niet aan denken dat zoiets onze dagelijkse gang van zaken ook zou beïnvloeden. Dus is er ook zoiets als veilig voelen, sociaal gedrag en seksueel overdraagbare ziektes om voor balans te zorgen, orde in de chaos. Het lijkt bijna een voorop gezet plan.

Mannen zijn halve vrouwen?

Nog iets wat mij deed vermoeden dat de vrouw voor creatie staat. De chromosomen, een baby met XX is een meisje en YX een jongetje. Dit is een wetenschappelijk gegeven. Er zijn geen YY jongetjes. En mannen hebben daarmee dan wel weer de eer om geslacht bepalend te zijn. Daarvoor is het dan wel nodig dat ze ongeveer 6 miljoen zaadjes afleveren, per keer, zodat er op z'n minst 1 in staat is om per ongeluk een enorm ei te kunnen bevruchten. Maar uiteindelijk is het toch allemaal wel wonderbaarlijk mooi geregeld.

Nadeel is evenwel dat we ons als mens niet helemaal kunnen onttrekken aan onze biologische drijfveren. Dat we wel degelijk karakteristieken hebben die bij ons geslacht horen. Wat weer iets anders is dan te stellen dat we daarom ons ook moeten vormen naar bepaalde dogma's die mensen ooit daarvoor bedacht hebben. We blijven gelijkwaardig en uniek. Zelfbeschikking is een groot goed, ook al worden we wellicht meer gedreven door onze biologische systemen dan we ons bewust zijn. Om de menselijke soort voort te zetten hebben we elkaar nodig. En zo zoeken we waarschijnlijk ook aanvulling, alsof we in twee gesplitst zijn. (Dat is niet altijd bij twee verschillende seksen. Er zijn ook mensen die dat vinden bij hun eigen sekse. Helaas is het nodig om zo'n toevoeging er bij te zetten... Bij deze.)

Achttien jaren vlogen voorbij

Het mooiste wat mijn wederhelft en ik voort hebben gebracht is nieuw leven. Dat is onze dochter Sanne. Haar geboorte is al weer bijna 18 jaren geleden. Het lijkt nog zo kort geleden dat ik een stuk van haar navelstring mocht afknippen. En tussen toen en nu is een hele reeks aan ervaringen en belevingen. Van haar zien veranderen van baby, naar peuter, kleuter, kind, tiener en nu jong volwassene. Er veranderd veel en gelukkig gaat dat geleidelijk. Het is ook gestaag los laten, zoals dat begint met het symbolisch doorknippen van de navelstring. En zo gaat het eigen kroost op een dag ook de deur uit. Hopelijk op een wijze dat ze hun eigen leven zelfstandig kunnen leiden.

Dat is ook geen garantie, soms hebben we daarbij hulp nodig. Ook dat is iets wat mensen maakt tot wat ze zijn. Dat we elkaar kunnen helpen, zodat ieder zo vrij mogelijk kan leven met de mogelijkheden en de uitdagingen die we mee hebben gekregen bij geboorte. Vaak gaat dat over hobbelige wegen. Met veel vallen en leren om weer op te staan. Dat gaat door in vele opzichten een heel leven lang. Als ouders ben je hoe dan ook trots op je eigen kroost en hopelijk lukt het ook om dat over te brengen. Want op een dag stopt de tijd voor jou als ouder, als mens, en mag jouw eigen vlees en bloed het zelf verder helemaal zelfstandig doen. Al zullen de ouders er altijd in genen, gedachten en gevoel bij blijven. Hopelijk kan Sanne daar ook op vertrouwen.

Wonderbaarlijk mooi

De geboortedag van Sanne is mijn Papa dag. Het zou ook ouderdag kunnen heten. Voor mij is het de mooiste dag van mijn leven. Er is niks wat dit wonder kan verslaan. Een eitje en 1 van de zes miljoen zaadjes versmelten, maken gezamenlijk een stamcel die van alles kan worden. Dat deelt zich van 2, naar 4, 8, 16 en zo voort. Langzaam vormt zich daaruit een herkenbaar wezen, waarbij veel dieren in dat stadium zelfs op elkaar lijken. Uiteindelijk ontstaat daar een mens en komt er plotseling leven in. Verklaring? Geen idee, over de meeste dingen in het leven kan ik mij slechts verwonderen.

Zoals alles op aarde wonderbaarlijk is. Waar de winter is als de nacht die een nieuwe levensronde voorbereid. De lente als de geboorte van het nieuwe leven. Tot de zomer de volwassen volgroeing, waarbij de herfst de nadagen en het verlaten van het bestaan kan verbeelden. Een rondgang die voortdurend blijft doorgaan. Voortdurende verandering, dat lijkt in dit alles de enige zekerheid te zijn. En zolang we in dit leven zijn is dat wat we kunnen doen: leven. Met alle mogelijkheden en uitdagingen waar we het mee mogen doen.

Ongeveer achttien jaar geleden knipte ik symbolisch de navelstreng door van Sanne. Die haar al die tijd in de baarmoeder van haar Mama had doen groeien. Met het doorknippen begon haar zelfstandig bestaan. En ik hoop dat ze dat nog heel lang mag voortzetten. Op haar eigen mooie unieke wijze.

Lutje Sanne

Foto uit ons familie-album.

UPDATE: Fout in tekst over chromosomenparen aangepast. (Dankjewel Wendy!)