Mniej błędów, więcej głosów #16

in #polish6 years ago (edited)

Jeden z portali internetwych poinformował mnie wczoraj o tym, jakie błędy najczęściej popełniają Polacy. Kolorowa infografika nie posiadała odnośnika do statystyk ani źródeł, więc zapewne była wyrysowana na wyczucie, jednak zawierała ona zestaw błędów, na które rzeczywiście można natknąć się często a nawet bardzo często. Z jednym z nich rozprawimy się dziś - myślę, że jest on najłatwiejszy do wyeliminowania z tekstów i wypowiedzi.


choice-2692575_960_720.jpg


16. Co z tym miesiącem?


Za nami 15 sierpnia - Święto Wojska Polskiego, przed nami 1 września - rocznica wybuchu II wojny światowej (w tym roku nie będzie to dzień rozpoczęcia roku szkolnego). 23 sierpnia 1882 roku otwarto w Rydze pierwszą linię tramwaju konnego.
Łatwe! Skąd zatem biorą się błędy zapisu?


Miesiąc


Sierpień tego roku jest w Polsce wyjątkowo gorący. Podobno również wrzesień na być słoneczny i suchy.

  • Gdy podmiotem naszego zdania jest miesiąc, prawidłowe i naturalne jest użycie mianownika. Gdy miesiąc jest dopełnieniem w zdaniu, dobieramy właściwy przypadek.

Na urlop wyjadę dopiero w listopadzie. Nie lubię marca - jest zimny i szary. Musimy skończyć remont przed październikiem.


Dzień miesiąca


  • Gdy zapisujemy datę z podaniem nazwy miesiąca słownie, musimy użyć dopełniacza. Również odczytując datę zapisaną 23.08.2018 lub 23 VIII 2018 nazwę miesiąca podajemy w dopełniaczu.

23 sierpnia 2018 roku - 23 sierpnia 2018 - 23 sierpnia 2018 r. (pamiętajmy o spacji przed r.)

W powyższym zapisie dat nie stosuje się kropki po dniu, ponieważ liczby w dacie są w swej naturze liczebnikami porządkowymi i jako takie są w języku polskim odczytywane.

Jak zapamiętać obowiązkowy dopełniacz dla nazwy miesiąca? Przypomnę wyjaśnienie wykorzystywane przez wielu nauczycieli języka polskiego.

W roku każdy miesiąc występuje tylko raz - mamy tylko jeden maj, tylko jeden sierpień. Kiedy powiemy lub napiszemy trzeci wrzesień, komunikujemy, że dwa wrześnie już były, a teraz jest jakiś trzeci.
Jeżeli chcemy mówić lub pisać o dniu miesiąca, możemy pomóc sobie dodaniem w myślach właśnie tego dnia.

  • Trzeciego dnia września wyjeżdżam do Kalisza. 3 dnia września wyjeżdżam do Kalisza.
  • Nasza rocznica ślubu przypada 25 dnia grudnia.
  • Rok szkolny zaczyna się 4 dnia września.

Czy wspomniany trzeci wrzesień zawsze jest błędem? Nie. Warunkiem jest prawidłowy kontekst. Musimy po prostu mowić o kolejnym miesiącu jako całości. Na przykład: To już trzeci wrzesień, w którym biorę udział w Narodowym Czytaniu. To był mój pierwszy grudzień spędzony poza Europą.


Garść steemitowych błędów:

Dzisiejszy bieg | 18 Sierpień 2018 — Steemit
Ogłoszenie serwisowe SteemFiles dla 30 lipiec 2018 — Steemit
Egipt zagra w grupie A z Urugwajem (15 czerwiec), Rosją (19 czerwiec) i Arabia Saudyjską (25 czerwiec).
Bounty kampania będzie przed 31 grudzień 2017 (...).


Na zakończenie coś o trzecim maju. Czasem można usłyszeć taką wersję refrenu Mazurka Trzeciego Maja - Witaj maj, trzeci maj (a kiedyś również pierwszy maj). Rajnold Suchodolski, który napisał tekst pieśni Trzeci maj Litwina użył tam słów piękny maj. Dlaczego w mianowniku, a nie w wołaczu? Licentia poetica - dla dobrego rymu z raj i Kołłątaj.


Spis treści

1. Prawidłowe użycie spacji
2. Krótsze zdania to mniejsze ryzyko błędu
3. Jak prawidłowo cytować
4. Pierwsza osoba liczby pojedynczej - JA - wykonawca czynności
5. Savoir-vivre na Steemit
6. Państwa, miasta, mieszkańcy - pisownia wielką i małą literą
7. Kim jestem, komu składam życzenia? Narzędnik kontra celownik
8. O satyrze słów kilka
9. Wolność słowa - blogi i videoblogi
10. Cytowanie przepisów prawa czyli zaklinanie rzeczywistości
11. Tę czy tą?
12. Ach, te przyimki!
13. Mi, ci, mu
14. Bynajmniej czy przynajmniej
15. Tak że tego...

Sort:  

Super psze PANI lekcja.

Przyda się na pewno. Czasami bardzo proste sklecenie zdania wygląda fatalnie, ale uczymy się przecież całe życie.
Pozdrawiam.

A dziękuję bardzo. :)
Z językiem jest tak, że nie uczymy się tylko dla siebie. Wyeliminowanie jakiegoś własnego błędu sprawia, że nasze dzieci i wnuki nie będą go już popełniały.
Poprawna polszczyzna literacka i znajomość lokalnej gwary - to lubię.

Z tym "r" po dacie zawsze siejest zastanawiam czy dać kropke :-) Cenna lekcja. Dzięki.

Z tego co wiem, to kropkę po skrócie dajemy wtedy, gdy ostatnia litera skrótu nie jest ostatnią literą wyrazu. Po r. dajemy kropkę, bo skrót zawiera tylko pierwszą literę wyrazu, ale już na przykład po dr (doktor) nie damy kropki bo skrót zawiera "r", czyli ostatnią literę wyrazu. Mam nadzieję, że w miarę czytelnie i poprawnie to wyjaśniłem. @bowess - niestety nie jestem specjalistą w poprawnej polszczyźnie, więc popraw mnie proszę jeśli się mylę.

Tak, racja. Jeżeli skrót zawiera ostatnią literę wyrazu (magister - mgr, doktor - dr), nie stawia się kropki. Jeżeli skrót składa się z początkowych liter (lub tylko pierwszej litery), kropkę stawiamy (ulica - ul., profesor - prof.).

I dodatek. Jeżeli chcemy z użyciem skrótu zapisać na przykład "Praca licencjacka napisana pod kierunkiem doktora Jana Nowaka", to mamy dwie możliwości. Albo z kropką - "dr. Jana Nowaka", albo bez - dra Jana Nowaka.

Cieszę się, że cykl czasem coś odświeży, przypomni. A daty zapisujemy bardzo często - właściwie w każdym liście motywacyjnym, wniosku, podaniu.