Merhabalar! Bu yazımın konusu IOTA.
Bitfinex şeklinde ciddi bir exchange’te bu parayı görmüş olduğum vakit merak ettim ve araştırmaya başladım. Araştırdıkça gördüm ki IOTA aslen Blockchain’in geleceği olmak için tasarlanmış denebilir. Ve bayağı blockchain kullanan kripto para birimlerine nazaran biroldukça avantajı var. Evet, doğru anlamış oldunız; IOTA blockchain kullanmıyor. Hatta blockchain kullanmayan ilk kripto para olarak en yenilikçi paralardan birisi.
IOTA’nın Yapmak İstediği Şey Nedir?
Blockchain konusunu detaylı olarak ele almadan önce yüzeysel olarak ismini veren amacı anlatayım. Özetleyecek olursak “internet Of Things” doğrusu “Nesnelerin İnterneti” mevzusunda birinci sıraya oturmak istiyor. Doğrusu, bilmeyenler için, nesnelerin interneti, elektronik cihazların birbirleriyle mesajşim kurarak arka planda bizim için biroldukça işi çözmesi olarak düşünebilirsiniz. Örneğin, (hemen hemen öyle bir şey yok ama) otomobilinizin mevcut trafiği denetim edip en yakın benzin istasyonunun uzaklığını hesaplayarak, yakıt almanız gerektiğinde sizi uyardığını hayal edebilirsiniz. Akıllı ev sistemleri de IOT’a örnek verilebilir. Gelecekte IOT’un hayatımızın çok çok içerisinde yer alacağını düşünen geliştiriciler, bu nesnelerin ödeme yapması gerektiği durumlarda kullanılmak üzere IOTA’yı oluşturmuş. Örneğin otoparka gittiniz, arabanızın sizin için otomatikman otopark ücretini ödemesi gerekiyor. Bunu tabi ki tamamen bu iş için üretilmiş IOTA ile yapacak. Peki niçin IOTA? Başka bir para birimi ile yapmam mümkün değil mi? Evet mümkün. Fakat IOTA bu iş için çok büyük avantajlar getirmekte.
IOTA’nın Avantajları Neler?
Eğer bir cihaz birçok minik ödeme yapacak olursa (farklı amaçlar doğrultusunda ayrıntıya girmeyeceğim) her yaptığı ödemeyle beraber transaction fee artacaktır. Bu da yüksek frekansta microtransaction yapılması durumunda gönderdiği para kadar bir de fee ödemesine sebep olacaktır. İşte IOTA bu microtransaction durumlarındaki ücret problemini, aslen ücretleri tamamen ortadan kaldırarak çözüyor. şu demek oluyor ki IOTA ile icra ettiğinız transferlerde herhangi bir ücret ödemenize gerek yok. Evet dilediğiniz kadar para gönderip hiç ücret ödemeyeceksiniz 🙂 aslen hepimiz bu ücreti doğrulama işlemi için miner’lara veriyoruz. Peki sizce IOTA bu ücreti nasıl ortadan kaldırmış? Miner’ları ortadan kaldırarak 🙂 Miner’ları ise kullandığı “Tangle” ağının organik sonucu olarak ortadan kaldırmış. Tangle için Directed Acyclic Graph (DAG) gibi tanımlamalar var da siz boş verin onu, ben size basitleştireyim. Tangle ağını IOTA’nın blockchain’i olarak düşünebiliriz. Fakat bu bir zincir değil. Dediğim gibi bir ağ. Şöyle bir örnekle açıklayacağım Tangle’ı: Bir ilköğretim öğretmeni düşünün. Bu öğretmen öğrencilerinin çözdüğü testlerin cevaplarını denetim etmek istiyor. Basit öğretmenler ne yapar? Alır tek tek kendisi denetim eder. Peki akıllı bir öğretmen ne yapar? Her insana testini yanındakine vermesini söyler ve tüm öğrencilere birbirlerinin cevaplarını denetim ettirir. Bu durumda tüm işi öğrenciler yapmış olur ve öğretmen aslabir iş yapmadan çok daha kısa bir sürede cevapları kontrol etmiş olur. İşte Tangle bizim akıllı öğretmenimiz 🙂
Bu ağda tüm transaction doğrulama işini biz yapıyoruz 🙂 bundan dolayı miner’lara gerek kalmıyor. Ve gene bu ağın doğal sonucu olarak çok çok hızlı doğrulama imkânı oluşuyor. Bu hız da gene IOT cihazlarının gereksinim duyan bir şey. Arabanız sizin için otopark ücretini öderken doğrulama gelene kadar 45 dk içinde oturmak istemezsiniz değil mi 🙂 diğer bir konu, IOTA’nın Tangle ağı ile IOT cihazlar birbirlerine veriyi çok güvenli bir şekilde aktarabilecekler. Şu fotoğrafı da koyayım ki ne verisi olduğunu daha iyi anlayın 🙂Blockchain’in ve kripto paraların hayatımıza girmesiyle beraber birçoğumuzun hayalinde canlanmıştır belki de bu uygulamalarla kimliğimizi doğrulamak yahut oy vermek. İşte geliştiriciler IOTA’nın bu elektronik devlet uygulamaları çerçevesinde de rahatlıkla kullanılabilecek kadar güvenli ve hızlı bulunduğunu söylüyor.
Başka Neler Getiriyor Bu IOTA?
Doğal olarak bir de gizli saklı mesajlaşma servisi özelliği var. Biroldukça kripto kıymetin zaten sunmuş olduğu bir hizmet 🙂 laf olsun torba dolsun diye yazıyorlar sitelere de. Bir zahmet olacak aslına bakarsanız bu servis sende. Adın kripto yahu. Ha bir de unutmadan quantum-proof konusu var. Bu Tangle’ın şifreleme algoritması gelişen quantum bilgisayarlarla çözülemeyecek kadar güvenli bir kriptografi barındırıyormuş. Doğrusu yarın öbür gün olur da hepimizin evinde birer quantum bilgisayar olmaya falan başlarsa öteki kripto paraların yeni bir fork yapması gerekirken IOTA’nın bunu yapmasına gerek kalmayacak sanırım.
Sonuç Olarak Yatırım meydana getirmeye kıymet mi? Hayatımıza giren IOT teknolojileri arttıkça bu kripto paraya gereksinim o kadar çok artacaktır. Tamamen bu cihazlar için üretilmiş olduğundan içerisinde ödeme gereksinimi olan her IOT hizmeti IOTA’yı kullanmak durumunda kalacak dolayısıyla. Bunu düşünerek sizin IOT hakkında hayalleriniz ne boyuttaysa ona nazaran yatırımınızı yapın. Doğrusu gelecekte IOT cihazların her yanımızı saracağını düşünüyorsanız, IOTA’nın değeri de bu oranda artacaktır. Ama “ya o gelecek o kadar da çabuk gelmeyecek, bir dur hele” diyorsanız, o zaman başka kripto paralara doğru yol alsanız iyi edersiniz 🙂
IOTA Web sitesi : https://iota.org/
Okuduğunuz için teşekkürler..
Takip Etmeyi Unutmayınız / Follow Me
Güzel ve bilgilendirici bir yazı olmuş. Ellerinize sağlık.
Teşekkür ederim.