ဥေရာပ

in #history6 years ago

europa-2.jpg
ဥေရာပဆိုသည္မွာ ေခၚေဝၚသတ္မွတ္ခ်က္အရ ကမၻာေပၚရွိ တိုက္ႀကီး ၇ တိုက္တြင္ တစ္ခုျဖစ္သည္။ ယူေရးရွား ကုန္းေျမျပင္ႀကီး၏ အေနာက္ဘက္ဆုံး အပိုင္းပါဝင္သည္။ ဥေရာပႏွင့္ အာရွကို စည္းျခားထားေသာ ေနရာမ်ားမွာ ယူရယ္ေတာင္တန္း ႏွင့္ ေကာ့ေကးဆပ္ေတာင္တန္း၊ ယူရယ္ျမစ္၊ ကက္စပီယံပင္လယ္ ႏွင့္ ပင္လယ္နက္၊ ပင္လယ္နက္ႏွင့္ ေအဂ်င္ပင္လယ္တို႔ကို ဆက္သြယ္ထားေသာ ေရလမ္းတို႔ျဖစ္ၾကသည္။ ဥေရာပတိုက္သည္ ေျမာက္ဘက္တြင္ အာတိတ္ သမုဒၵရာႏွင့္ အျခားေရျပင္မ်ားက ဝိုင္းရံထားၿပီး အေနာက္ဘက္တြင္ အတၱလႏၲိတ္ သမုဒၵရာရွိသည္။ ေတာင္ဘက္တြင္ ေျမထဲပင္လယ္ရွိၿပီး အေရွ႕ေတာင္ဘက္တြင္ ပင္လယ္နက္ႏွင့္ ၎ႏွင့္ဆက္သြယ္ထားေသာ ေရလမ္းေၾကာင္း ရွိသည္။

ဥေရာပသည္ ကမၻာေပၚရွိတိုက္ႀကီးမ်ားတြင္ ေျမမ်က္ႏွာျပင္အားျဖင့္ ဒုတိယေျမာက္ အေသးဆုံးျဖစ္ၿပီး ၁၀,၁၈၀,၀၀၀ စတုရန္းကီလိုမီတာ (၃,၉၃၀,၀၀၀ စတုရန္းမိုင္) သို႔မဟုတ္ ကမၻာ့မ်က္ႏွာျပင္၏ ၂ရာခိုင္ႏွုန္း ႏွင့္ ကမၻာ့ေျမမ်က္ႏွာျပင္၏ ၆.၈ ရာခိုင္ႏွုန္းကို ေနရာယူထားသည္။ ဥေရာပတြင္ နိုင္ငံေပါင္း ၅၀ ခန႔္ရွိၿပီး ႐ုရွားနိုင္ငံသည္ လူဦးေရအားျဖင့္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အက်ယ္အဝန္းအားျဖင့္ေသာ္ လည္းေကာင္း အႀကီးဆုံး ျဖစ္ၿပီး အေသးဆုံးမွာ ဗာတီကန္စီးတီး ျဖစ္သည္။ ဥေရာပသည္ အာရွ ႏွင့္ အာဖရိကၿပီးလၽွင္ တတိယေျမာက္ လူဦးေရ အမ်ားဆုံး တိုက္ျဖစ္သည္။ လူဦးေရ စုစုေပါင္း ၇၃၁ သန္းရွိၿပီး ကမၻာ့လူဦးေရ၏ ၁၁ ရာခိုင္ႏွုန္းမၽွ ျဖစ္သည္။

ေရွးေဟာင္း ဂရိနိုင္ငံသည္ အေနာက္တိုင္းယဥ္ေက်းမွုတို႔ ျမစ္ဖ်ားခံ ေမြးဖြားရာ ေနရာျဖစ္သည္။ ဥေရာပသည္ ၁၆ ရာစု ေနာက္ပိုင္းမွ စ၍ ကမၻာ့အေရးအခင္းမ်ားတြင္ အေရးပါေသာ အခန္းက႑မွ ပါဝင္ခဲ့သည္။ အထူးသျဖင့္ ကိုလိုနီစနစ္ထြန္းကားၿပီး ေနာက္ပိုင္းတြင္ ျဖစ္သည္။ ၁၆ရာစုႏွင့္ ၂၀ရာစု ၾကားတြင္ ဥေရာပနိုင္ငံတို႔သည္ အေမရိကတိုက္မ်ား၊ အာဖရိကတိုက္၏ အစိတ္အပိုင္း အေတာ္မ်ားမ်ားႏွင့္ အိုရွန္နီးယားရွိ ကၽြန္းနိုင္ငံမ်ားကို အႀကိမ္ႀကိမ္ သိမ္းပိုက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။ ကမၻာစစ္ႏွစ္ခုစလုံးသည္ ဥေရာပကို ဦးတည္ျဖစ္ေပၚျခင္း ျဖစ္ၿပီး ၂၀ရာစု အလယ္ပိုင္းတြင္ ကမၻာ့အေရးအခင္းတို႔တြင္ ဥေရာပ၏ အရွိန္အဝါ လႊမ္းမိုးမွု က်ဆင္းရန္ အတြက္ အစပ်ိဳးခဲ့သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုတို႔ ကမၻာ့ဇာတ္ခုံတြင္ ထင္ရွားေတာက္ပလာျခင္းေၾကာင့္လည္း ျဖစ္သည္။ စစ္ေအးတိုက္ပြဲ အတြင္းတြင္ ဥေရာပသည္ အေနာက္ဘက္တြက္ ေနတိုးအဖြဲ႕ ႏွင့္ အေရွ႕ဘက္တြင္ ဝါေဆာနိုင္ငံမ်ားဟူ၍ သံတံတိုင္းျခား ကြဲျပားခဲ့သည္။ ဥေရာပနိုင္ငံမ်ား အခ်င္းခ်င္း ယွဥ္တြဲ လုပ္ကိုင္ရာမွ တစ္ဆင့္ ဥေရာပေကာင္စီႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢတို႔ ေပၚေပါက္လာခဲ့ၿပီး ထိုအဖြဲ႕အစည္း ႏွစ္ခုစလုံးသည္ ၁၉၉၁ ခုႏွစ္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု က်ဆုံးၿပီးေနာက္ အေရွ႕ဘက္သို႔ တိုးခ်ဲ႕လာခဲ့ၾကသည္။