زمانی که انسداد مجرای اشکی وجود دارد، اشک نمی‌تواند به‌صورت طبیعی از داخل چشم تخلیه شود. در نتیجه، باعث التهاب و آب‌ریزش چشم می‌شود. این وضعیت بر اثر انسداد نسبی یا کامل در سیستم تخلیه‌ی اشک ایجاد می‌شود.
انسداد مجرای اشکی از مشکلاتی است که به‌طور شایع در نوزادان مشاهده می‌شود. معمولاً این وضعیت بدون هرگونه درمان در طول سال اول زندگی بهتر می‌شود. در بزرگسالان، انسداد مجرای اشکی ممکن است به علت آسیب یا ضربه، عفونت، و یا تومور ایجاد شود.
Image credit: sciencedirect.com
معمولاً انسداد مجرای اشکی قابل درمان است ، و درمان آن بستگی به علت انسداد و سن بیمار دارد.
علایمی که بر اثر انسداد مجرای اشک ایجاد می‌شود، شامل اشک‌ریزش بیش از حد، قرمزی چشم در قسمت سفیدی چشم، عفونت یا التهاب مکرر چشم، تورم دردناک در گوشه‌ی چشم، جمع شدن چرک بر روی پلک‌ها، تخلیه‌ی چرک از پلک‌ها و سطح چشم، و تاری دید است.
معمولاً انسداد مجاری اشکی در نوزادان به‌صورت مادرزادی وجود دارد. در این بیماران، ممکن است سیستم تخلیه‌ی اشک به‌طور کامل تکامل پیدا نکرده باشد، و یا در آن ناهنجاری وجود داشته باشد. برخی از اوقات، یک غشای بافتی نازک بر روی منفذ تخلیه کننده‌ی اشک به داخل بینی—که به آن مجرای اشکی-بینی می‌گویند—وجود دارد.
در برخی دیگر از موارد، به علت تغییرات مربوط به سن، انسداد مجرای اشک ایجاد می‌شود. عفونت یا التهاب و ضربه یا تروما نیز از علل دیگر انسداد مجرای اشکی هستند. تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم نیز می‌توانند باعث این وضعیت شوند. گاهی از اوقات، مصرف مزمن قطره‌های چشمی—مثلاً برای درمان گلوکوم (آب سیاه)—ممکن است باعث انسداد مجرای اشکی شود.
برای درمان، ابتدا جهت مقابله با عفونت از داروهای آنتی‌بیوتیکی استفاده می‌شود. در خیلی از موارد، تنها با زیر نظر گرفتن نوزاد مسئله رفع می‌شود. گاهی از اوقات، نوع خاصی از ماساژ برای باز کردن مجرا توصیه می‌شود. در مراحل بعدی، ممکن است میل زدن و گشاد کردن مجرا موجب بهبود این مسئله شود. هم‌چنین، گاه با استفاده از کاتتر، استنت، و امثال آن نیز می‌توان این مسئله را برطرف کرد. در برخی از موارد نیز برای اصلاح این مسئله نیاز به عمل جراحی وجود دارد.