Kara Delik Nedir, Ne Değildir

in #tr7 years ago

Genel olarak enerjisi bitmiş yıldızların çökmesi sonucu oluştukları tahmin edilen ve yarattıkları yerçekiminden ışığın bile kaçamadığı devasa gök cisimleridir. Bu uzay cisimleri ışığı yansıtmadıkları için ki bunun sebebi de yerçekiminin ışık dalgalarını cisme doğru çekmesidir, tamamen siyah olarak gözlemlenebilir.

KAradelik 1.jpg

Devasa kütleli güneşimizi düşünelim, söndükten sonra içeri doğru çöken güneşin kütlesi mesela ay boyutlarına iniyor fakat içindeki madde miktarı aynı kalıyor. Bir nevi güneşi ay boyutuna sıkıştırıyoruz. İşte kara deliklerin oluşma mekanizması da tam böyle bir şey. Bu sıkıştırmayla oluşan yer çekimi etkisi, güneşin bize uyguladığından belki milyonlarca kat daha yoğun oluyor. Daha kesin konuşmak gerekirse, güneş bir karadeliğe dönüşürse çapı sadece 6 kilometre olacaktır. Otobüs boyutunda bir mıknatıs düşünün, bir de küçük demir bir bilye, mıknatısın uyguladığı çekim kuvvetiyle anında bilyenin otobüse fırlaması gibi uzaydaki nesneler de Kara Deliğin çekim alanına girdiklerinde kurtulmaları imkansızdır.

Yanlış bilinen şeylerden birisi de Kara Deliğin cisimleri çok uzaklardan kendisine çekebileceği inanışıdır. Diyelim ki Güneşimiz Kara Deliğe dönüştü, bizim için bir şey fark etmeyecektir, çünkü genel kütlesi hacim olarak küçülse de aynı kalmıştır ve bize uyguladığı çekim değişmeyecektir. Fakat güneşin aksine bu Kara Deliğin olay ufkuna yakalanırsanız, geri çıkma ihtimaliniz yoktur. Korkutucu bir cisim olsa da aslında tek başına son derece zararsızdır.

Gözle görülebilecek bir mesafede olsa bile Kara Delikleri görmemiz imkansızdır. Ancak özel x-ışını kameralar sayesinde yaydığı ışınları gözlemleyebiliriz. Merkezinde ne olduğu konusunda ise bilinmiyor. Mevcut bilimsel çalışmalar Kara Deliğin kalbini açıklamak için çok ama çok yetersiz kaldıkları biliniyor . Bildiğimiz tek şey etrafı ile olan etkileşimidir. Çoklu yıldızlı galaksilerde oluşan bu cisimler diğer yıldızları da yutup kütlesini arttırabilir ve devasa Kara Delikler oluşturabilirler.

KAra delik 2.jpg

Olay ufku, Kara deliğe yaklaştığınız zaman artık geri dönüşü imkansız noktaya geldiğiniz yerdir. Bu noktadan sonra çekim kuvveti o kadar büyüktür ki ışık hızında hareket etseniz bile çıkmanız mümkün değildir. Olay ufkundan çekirdeğe kadar fiziksel olarak hiçbir şey gözlenmiyor. Bütün bu güce rağmen Kara Delikler de er yada geç ölürler. Zamanla enerjilerini tümüyle kaybederler. Ondan sonra ne olduğu konusunda ise şimdilik bir bilgi veremiyorlar .