အဂၤလိပ္ေတြဆယ္လုိ႔မရတဲ့ စဥ့္ကူးမင္းေခါင္းေလာင္းကုိ ေရွးျမန္မာေတြ ဘယ္လုိဆယ္ခဲ့သလဲ
စဥ့္ကူးမင္းေခါင္းေလာင္းအား အေလာင္းမင္းတရားႀကီ၏ ဒုတိယေျမာက္သားေတာ္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္းက ပန္းတည္း၀န္ ပညာေဒ၀ ကုိ သြန္းလုပ္ရန္ တာ၀န္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သြန္းလုပ္ေနဆဲအခ်ိန္မွာပင္ ဆင္ျဖဴရွင္မင္း နတ္ရြာစံခဲ့ပါတယ္။ ဆင္ျဖဴရွင္မင္း၏ အရုိက္အရာအား သားေတာ္ စဥ့္ကူးမင္းက ဆက္ခံခဲ့ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား ဆက္လက္သြန္းလုပ္ေစခဲ့ပါတယ္။ စဥ့္ကူးမင္းသည္ ေရႊတိဂုံေစတီကုိ အလွဴအမ်ဳိးမ်ဳိးျပဳခဲ့ရာတြင္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးလည္းပါ၀င္ခဲ့ပါတယ္။ မဟာဃ႑ဘြဲ႔ေပးကာ ေရႊတိဂုံေစတီ၏ အေနာက္ေျမာက္ဖက္တြင္ တန္ေဆာင္းႏွင့္ တကြ လွဴဒါန္းခဲ့ပါတယ္။
စဥ့္ကူးမင္းေခါင္းေလာင္း၏ အေလးခ်ိန္မွာ ၁၅၅၅၅ ပိႆရွိၿပီး တန္ခ်ိန္အားျဖင့္ ၂၄ တန္ေလးပါတယ္။ အရွည္ ၁၁ေပခြဲရွိၿပီး ေခါင္းေလာင္းအ၀အက်ယ္မွာ ၆ေပ ၈လက္မ က်ယ္ၿပီး ထု မွာ ၁ေပ ရွိပါတယ္။ ၁၇၇၈ခုႏွစ္မွာ သြန္းလုပ္ၿပီးစီးခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၂၄ခုႏွစ္ အဂၤလိပ္ ျမန္မာ ဒုတိယစစ္ပြဲမွာ ရန္ကုန္အသိမ္းခံရၿပီးေနာက္ ေခါင္းေလာင္းႀကီအား ျဖဳတ္ယူဖုိ႔ အဂၤလိပ္တုိ႔က ႀကံစည္ခဲ့ပါတယ္။ ေအာင္ပြဲအထိမ္းအမွွတ္္နဲ႔ အဂၤလန္ကုိ ယူရန္ႀကံစည္တာပါ။ လူအင္အားမ်ားစြာနဲ႔ ကုန္းေတာ္ေပၚကေန ျမစ္ဆိပ္ ၊ ျမစ္ဆိပ္ကေန သေဘၤာေပၚသုိ႔ တင္ခဲ့ပါတယ္။ တင္ေနစဥ္မွာပဲ တိမ္းေခ်ာ္ၿပီး ေခါင္းေလာင္းႀကီးဟာ လႈိင္ျမစ္ထဲကို က်သြားခဲ့ရပါတယ္။
အဂၤလိပ္တုိ႔ ကြ်မ္းက်င္အင္ဂ်င္နီယာမ်ားဦးေဆာင္ကာ သေဘၤာမ်ားျဖင့္ နည္းအမ်ဳိးမ်ုိးျဖင့္ ျပန္ဆယ္ဖုိ႔ ႀကဳိးစားေသာ္လည္း မရတဲ့အဆုံးမွာ လက္ေလွ်ာ့လုိက္ရပါတယ္။
ထုိအခ်ိန္မွာပဲ ျမန္မာမ်ားက အဂၤလိပ္အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ ေတြ႔ဆုံကာ “ေခါင္းေလာင္းႀကီးအား မိမိတုိ႔ႀကဳိးစားဆယ္ယူပါမည္၊ ဆယ္ယူ၍ရပါက မူလေနရာ ကုန္းေတာ္ေပၚတြင္ ျပန္ထားခြင့္ျပဳရမည္” ဟု ေျပာဆုိခဲ့ပါတယ္။ သူတုိ႔ေခတ္မီ နည္းစနစ္ေတြနဲ႔ ဆယ္တာေတာင္မရတာ ၊ ျမန္မာေတြဘယ္နည္းနဲ႔မွ ဆယ္ႏုိင္မည္မဟုတ္ ဟု ေလွာင္ေျပာင္ကာ အလြယ္တကူပင္ခြင့္ျပဳလုိက္ပါတယ္။ ေရွးျမန္မာတုိ႔၏ ဆယ္ယူပုံနည္းလမ္းမွာ ပထမဦးစြာ ျမစ္ေရအက်ဆုံးအခ်ိန္တြင္ ေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ ေက်ာက္သံႀကဳိးႏွစ္ပင္ နဲ႔ ၿမဲေအာင္ခ်ည္ေႏွာင္ပါတယ္ ၊ ေက်ာက္ႀကဳိးကုိေခါင္းေလာင္းအထက္နားမွာ ရပ္ေနတဲ့ေမာ္ေတာ္နဲ႔ ဆက္ထားေစပါတယ္။
ျမစ္ေရတက္လာေသာအခါ သေဘၤာလည္းျမင့္တက္လာခဲ့ၿပီး ခ်ည္ထားခဲ့ေသာ ေခါင္းေလာင္းႀကီးသည္လည္း ျမစ္အတြင္းမွအေပၚကုိၾကြလာပါတယ္။ ထုိ႔ေနာက္ႀကဳိးမ်ားနဲ႔ ထပ္မံခ်ည္ေႏွာင္ေစၿပီး ကမ္းနားစပ္သို႔ ဆြဲယူခဲ့ၾကပါေတာ့တယ္။ ေလွာင္ေျပာင္ခဲ့တဲ့ အဂၤလိပ္တုိ႔မွာ ျမန္မာတုိ႔ရဲ႕နည္းလမ္းကုိ အံၾသခဲ့ၿပီိး သူတုိ႔ကတိအတုိင္း မူလေနရာကို ျပန္တင္ခြင့္ျပဳလုိက္ရပါတယ္။
ထုိနည္းနဲ႔ စဥ္းကူးမင္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကို ဆယ္ယူခဲ့ၿပီး မူလေနရာ ေရႊတိဂုံကုန္းေတာ္ေပၚကုိ ၁၈၂၆ခုႏွစ္မွာ အခမ္းအနားနဲ႔ ျပန္လည္ပုိ႔ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ျမစ္အတြင္းမွ ဆယ္ယူရာတြင္ အထိအခုိက္မ်ားရွိခဲ့ၿပီး သက္တမ္း ၂၅၀ႏွစ္္ နီးပါးရွိေသာ ႏႈတ္ခမ္းသားမ်ားပဲ့ေနတဲ့ စဥ့္ကူးမင္းေခါင္းေလာင္းႀကီးကုိ ယခုထက္တုိင္ ေရႊတိဂုံ ကုန္းေတာ္ေပၚမွာ ျမင္ႏုိင္ပါေသးတယ္။
Credit # Ko Zaw Gyi (ေ႐ွးေဟာင္းသုေတသန)
Photo Credit # ေ႐ွးေဟာင္းစာေပ
Congratulations! This post has been upvoted from the communal account, @minnowsupport, by kyawko1987 from the Minnow Support Project. It's a witness project run by aggroed, ausbitbank, teamsteem, theprophet0, someguy123, neoxian, followbtcnews, and netuoso. The goal is to help Steemit grow by supporting Minnows. Please find us at the Peace, Abundance, and Liberty Network (PALnet) Discord Channel. It's a completely public and open space to all members of the Steemit community who voluntarily choose to be there.
If you would like to delegate to the Minnow Support Project you can do so by clicking on the following links: 50SP, 100SP, 250SP, 500SP, 1000SP, 5000SP.
Be sure to leave at least 50SP undelegated on your account.