[Grochowiak] - Miasto. Wiersz + ilustracje od AI

Postanowiłem trochę wypromować poezję Stanisława Grochowiaka. Od czasu do czasu będę tutaj publikował jego wiersze wzbogacone być może o jakąś interpretację, kontekst, albo ilustrację jak w poniższym przypadku. Odsyłam też do mojego wpisu z 2022 roku, w którym tłumaczę swoją fascynację tym poetą.

A-small-eyeball-flower--among-the-ruins-of-the-city-after-bombardment--The-are-some-birds-high-in-the-sky-- (1).jpg

"Miasto" to utwór pochodzący z tomu poetyckiego "Agresty" (1963). Sam Grochowiak w wywiadzie radiowym powiedział, że ten utwór to "prawie reportaż, oczywiście reportaż poetycki", a pierwowzorem było "prawdziwe miasto znajdujące się w województwie łódzkim". Jako ilustrację starałem się uzyskać od AI (głównie WOMBO i DreamStudio) obrazy korespondujące z tekstem.

Stanisław Grochowiak

Miasto

Zwiedziłem miasto. W nim — oprócz bomb —
Nic oprócz bomb
W mieście nie było.
Gdy wspomnieć bomby, psy podnoszą głowy,
A uszy starców kołyszą się z wolna.

Bomby nadeszły znienacka — jak deszcz.
Noc, dotąd gęsta, jęła ażurowieć:
W sadach zakwitły białe wiśnie. Ptaki
Chodziły w niebie jak drobne anioły.

I wszyscy wyszli. Nie z pięter. Wprost
Na mostkach z firan, na powietrzu zgoła;
W kręgach rodzinnych,
W konstelacjach srebra,
Co przebijało spod ich lekkich sukien.

Bo dobre bomby rozruszały Park,
Park w Karuzelę był cały toczony —
Więc wszyscy wsiedli; w płonące łabędzie,
Na grzbiet wielbłądom,
Którym dym
Bił z nozdrzy.

Tu starcy milkną. Psy spuszczają łby.
Lecz trzeba wyznać: kilka żwawszych panien
Nago wybiegło na ściemniałe łąki,
I tam przepadły. Ponoć z Cyganami.

Nocy bombowa! Nocy świętojańska,
Twój kwiat paproci stał na wiotkiej nóżce,
Kielich miał z oka, obiegłego w nici
Krwawych włókieniek —
Jak herb haftowany.

Po dziś nie pomną ni starcy, ni psy,
Kto kwiat ten zerwał i uniósł wśród iskier —
Z miasta, gdzie został
Tylko spierzchły lej
Jak usta w wiecznym rozwarte podziwie.

Wiersz czytany przez poetę:

Ilustracje, które uparcie generowałem odrzucając 95% z nich:

An eyeball flower on red veins in the ruins of bombarded city - wombo.jpg

An-eyeball-shown-as-the-small--magical-flower-on-a-bloody-limp-stem--among-the-ruins-of-the-city-after-bombardment---Merry-go-round-visible-in-flames-nearby--The-are-some-birds-high-in-the-sky- (1).jpg

109278_A small eyeball standing on a long, red veins in t_xl-1024-v1-0.png

995991_Bomb night! Midsummer's Eve,_Your fern flower stoo_xl-1024-v1-0.png

An-eyeball-shown-as-the-small--magical-flower-on-a-bloody-limp-stem--among-the-ruins-of-the-city-after-bombardment---Merry-go-round-visible-in-flames-nearby--The-are-some-birds-high-in-the-sky-.jpg

An-eyeball-shown-as-the-small--mysterious--magical-flower-on-a-bloody-limp-stem--among-the-ruins-of-the-city-after-bombardment---Merry-go-round-in-flames-nearby--The-are-some-birds-high-in-the-sky- (1).jpg